به حق چیزای ندیده و نشنیده

چاپ کتاب هایی با صفحات فیلتر تصفیۀ آب جدیدترین روش مبارزه با آلودگی آب است که توسط محققان امریکایی ابداع شده است.

بر این اساس هر ساله 3.4 میلیون نفر انسان در سراسر جهان به دلیل بیماری های ناشی از کیفیت بد آب جان می دهند. این آمار، رقم قابل توجهی است، به خصوص اینکه اغلب قربانیان نمی دانند آب مورد مصرف تا چه اندازه آلوده است.

محققان دانشگاه "کارنگی ملون" و دانشگاه "ویرجینیا"، به منظور ایجاد تغییر در این روند، پروژه ای به نام "کتاب آشامیدنی" (Drinkable Book) را توسعه داده اند.

صفحات این کتاب _که برای نشر آن تنها سرمایه ای معادل چند سنت نیاز است_ شامل توصیه هایی، گاهاً تعجب آور، در مورد آموزش اصول اولیۀ حفظ کیفیت آب است.

برای مثال در یکی از صفحات این جمله به چشم می خورد: "از ریختن ضایعات و زباله های خود در نزدیکی سرچشمه های آب دوری کنید." اما مهمترین کاربرد این صفحات، ویژگی آن ها است که به فیلترهایی برای از بین بردن باکتری های کشندۀ موجود در آب یاری می رساند.


عملکرد "کتاب آشامیدنی" همچون فیلتر قهوه جوش است که قادر است 99 درصد باکتری های موجود در آب را از بین ببرد. کیفیت آبی که با استفاده از این کتاب ها فیلتر می شود با آب آشامیدنی شهری برابر است.

"ترزا دانکویچ"، دانشجو دکتری دانشگاه مک گیل، در این پروژه از تحقیقات "برایان گارتساید" _محققی که قابلیت فیلتر کردن با استفاده از کاغذ آغشته به نانو ذرات نقره را کشف کرد_ الهام گرفته است.

در حقیقت صفحات این کتاب با نانو ذرات نقره پوشانده شده اند. یون های نانو ذرات نقره، باکتری های مسبب بیماری هایی همچون وبا و حصبه، و باکتری معروف "اشریشیا کُلی" را از بین می برند.

انجمن "آب مایۀ حیات است" (Water is Life) دربارۀ این فن آوری می گوید: "این کاغذ -فیلترها در صنعت تصفیۀ آب، انقلابی برپا خواهند کرد. هر صفحه به فیلتری تبدیل می شود که با استفاده از آن می توان برای 30 روز آب آشامیدنی تهیه کرد و تعداد برگه های موجود در "کتاب آشامیدنی" به قدری است که امکان تصفیۀ آب برای چهار سال پیاپی را فراهم می کند."

اما مسئله ای که این گروه از اشاره به آن غافل شده است، این موضوع است که نانو ذرات نقره پتانسیل های سمی محیطی و انسانی به همراه دارند. خطرات بهداشتی آن ها هم اکنون در کشورهای اروپا مطرح شده است، با این وجود شاهد افزایش روزافزون به کارگیری این مواد هستیم. از این رو کمیسیون اروپا خواستار تحقیقات جامعی در این باره شده است.

نخستین نسخه های این کتاب به زبان های انگلیسی و سواحیلی _زبانی مرسوم در آفریقای شرقی_ چاپ شده و به زودی به کنیا منتقل خواهد شد. انجمن "آب مایۀ حیات است" در نظر دارد این کتاب را در 33 کشور جهان عرضه کرده و تا حد ممکن هزینه های تولید آن را کاهش دهد.