Prince-of-Persia
2014/03/15, 00:05
وقتی دو دریا به هم می رسند و به هم نمی ریزند
از کلام خداوند قادر متعال می شنویم:
سورة مبارکه الرحمن مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ (۱۹) بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ (۲۰) فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ (۲۱) یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجانُ (۲۲) ۱۹٫ دو دریا را به گونه ای روان کرد که با هم برخورد کنند. ۲۰٫ اما میان آن دو حد فاصلی است که به هم تجاوز نمی کنند. ۲۱٫ پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مىکنید؟ ۲۲٫ از آن دو، مروارید و مرجان خارج مىشود. سوره مبارکه فرقان آیه ۵۳: « و هو الذی مَرَجَ البحرینِ هذا عَذبٌ فُراتٌ و هذا مِلحً اُجاجً وَ جَعَلَ بَینَهما بَرزَخا و حِجراً مَهجوراً» و اوست کسی که دو دریا را موج زنان به سوی هم روان کرد این یکی شیرین و آن یکی شور و تلخ است ومیان آن دو حریمی استوار قرار داد. سوره مبارکه فاطر آیه ۱۲: وَمَا یَسْتَوِی الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَمِن کُلٍّ تَأْکُلُونَ لَحْمًا طَرِیًّا وَتَسْتَخْرِجُونَ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْکَ فِیهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ این دو دریا یکسان نیستند: یکی آبش شیرین و گواراست و یکی شور و تلخ، از هر دو گوشت تازه می خورید، و از آنها چیزهایی برای آرایش تن خویش بیرون می کشید و می بینی که کشتی ها برای یافتن روزی و غنیمت، آب را می شکافند و پیش می روند، باشد که سپاسگزار باشید. سوره مبارکه نمل آیه ۶۱: اَمَّنْ جَعَلَ الْاَرْضَ قَرَارًا وَ جَعَلَ خِلالَهَا اَنْهَارًا وَ جَعَلَ لَهَا رَوَاسِیَ وَ جَعَلَ بَینَ الْبَحْرَیْنِ حَاجِزًا ءَاِلهٌ مَعَ اللهِ بَلْ اَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۶۱﴾ [آیا شریکانى که مىپندارند بهتر است] یا آن کس که زمین را قرارگاهى ساخت و در آن رودها پدید آورد و براى آن، کوهها را [مانند لنگر] قرار داد، و میان دو دریا برزخى گذاشت؟ آیا معبودى با خداست؟ [نه،] بلکه بیشترشان نمىدانند.
نمود عینی
در شهر توریستی اسکاگن این زیبایی رو میشه در سجیه دید، این شمالی ترین شهر دانمارکی هاست. جایی که دریای بالتیک و دریای شمالی بهم می پیوندند اما دو دریای مختلف با هم یکی نمی شوند…
(http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg)http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg (http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg)
دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس. میان این دو در اعماق چند صد متری دیوار وجود دارد. (حاجز بمعنی دیوار مانع است). در طرفـین این مانع هر یک از دریاها دما و شوری و غـلظت و شرایط زیستی خاص خود را دارد. مـثلاً آب دریای مـدیـتـرانـه در مقایسه با اقیانوس اطلس: گرم، شور، و کم غـلـظـت تر است. وقتی آب دریای مـدیـتـرانـه از بالای دیـوارِ مـیـان خود و اقـیـانـوس اطلس واقع در تنگه جبل الطارق وارد اقـیانـوس اطلس می شود، با گرمـا و شـوری و غـلظت کم و خصوصیات ویژه خود چند صد متر به اعماق می رود. آب دریای مدیترانه در آن عـمـق تعادل و توازان ایجاد می کند. و از بالا برمی گردد. این دو دریا در همین مرز با هم قاطی میشوند و فراتر از مرز خود نمی روند.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/30.png
در این تصویر نیز می توانیم جدایی آب شیرین و شور را همانطوری که خداوند دانا در قرآن کریم بیان فرموده است ببنیم.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/e2.jpg
خداوند مى فرماید: خداست که کشتى را به حرکت درمى آورد. نظام اسباب و مسبّبات را خداوند ایجاد کرده و آب را به گونه اى آفریده که بتواند حامل کشتى باشد. مواد تشکیل دهنده کشتى به گونه اى است که در آب فرونرود. بادها در خدمت اهداف بشرى به کمک انسان مى آیند. به راستى اگر اینها نبود این حجم عظیم کالا که توسط کشتى ها حمل و نقل مى شود با کدامین وسیله دیگر قابل جا به جایى بود؟!
قرآن پدیده هاى طبیعى را در ارتباط با درس توحید بیان مى فرماید و این که آدمى در وراى همه چیز، دست خدا را ببیند.
قرآن از دو دریاى شیرین و شور یاد مى کند. مقصود چیست ؟ آیا مقصود وجود دو نوع دریا بر روى زمین است ؛ دریاهایى با آب گوارا و شیرین و دریاهایى با آب تلخ و شور؟ یا مراد دو دریاى همبرِ یک دیگر است ؟ دو دریایى که در عین این که در کنارم هم قرار دارند، نظام حکیمانه خلقت به آنها اجازه آمیخته شدن نمى دهد و بین آن دو آب مانعى وجود دارد تا به هم نیامیزند. آن مانع چیست ؟ آیا کیفیت موادّ موجود در آب شیرین و شور به گونه اى است که همانند پرده اى آن دو را از یک دیگر جدا نگه داشته است ؟
بیضاوى مى نویسد:
دو دریاى مجاور و همبر وجود دارد که سطح آنها با یک دیگر تماس دارد ولى مانعى زمینى وجود دارد یا قدرت الهى در کار است که آن دو با یک دیگر مخلوط نمى شوند.
زمخشرى نیز مى نویسد:
دو دریاى شیرین و شور در جوار یک دیگر قرار دارد و مانعى که به چشم دیده شود در بین آنها وجود ندارد و مانع مخلوط شدن آنها قدرت الهى است .
فخررازى مى گوید:
خداوند دو دریا را رها ساخته و با هم برخورد دارند و گرچه آن دو اقتضاى مخلوط شدن با یک دیگر را دارند، ولى خداوند طبیعت آن دو دریا را به گونه اى آفریده است که مانع از مخلوط شدن آنها با هم مى شود.
علامه طباطبائى نظر دیگرى دارد و مى نویسد: مقصود از دریاى شور دریاهاى گسترده و فراگیر در کره زمین است که تقریبا سه چهارم آن را فراگرفته اند و مقصود از دریاى شیرین آب هاى گواراى ذخیره شده در مخازن زمین است که بر اثر انفجار زمین و سپس جوشش چشمه ها از درون زمین خارج مى شوند و رودهاى بزرگ را تشکیل داده ، به دریاهاى شور مى ریزند. همواره آب رودخانه ها – که شیرین است – با آب دریاها که شور است مخلوط مى شوند، ولى لایه هاى زمین به گونه اى است که آب دریاها به درون زمین نفوذ نمى کند و هیچگاه آب شور دریاها نمى تواند به مخازن آب شیرین سرایت و آب هاى گواراى زیرزمینى را به آب هاى شور تبدیل کند و حیات و زندگى را به خطر اندازد و از طرف دیگر مانعى وجود دارد که آب هاى شیرین رودخانه ها به اندازه اى به دریا ریخته مى شوند که شورى آب دریاها از بین نرود و مصالحى که در شورى آب دریاست همانند تصفیه هوا و غیره نابود نشود و همواره آب دریا، مخازن زیرزمینى را یارى مى رساند؛ چرا که آب دریاها تبخیر مى شود و به صورت باران مى بارد و سپس در زمین نفوذ کرده ، به مخازن زیرزمینى مى پیوندند. و نیز همیشه آب هاى درون زمین ، آب دریاها را – با ریختن آب رودخانه ها در دریا – کمک مى کنند تا کمبودى ایجاد نشود.
علامه مى افزاید:
خداوند متعال دو دریاى شیرین و شور را به گونه اى قرار داده است که نه شیرینى آب هاى زیرزمینى از بین برود و نه شورى آب دریاها نابود شود و با این که همواره و به صورت مستمرّ آب دریا – با تبخیر – به آب هاى زیرزمینى منتقل مى شود و آب رودخانه ها على الدوام در دریاها مى ریزد ولى هیچ یک بر دیگرى غالب نمى شود و از این راه در نظام زندگى و حیات اختلالى ایجاد نمى گردد.
نویسندگان تفسیر نمونه مقصود از دریاى شیرین و شور را آب هاى شیرین رودخانه ها مى دانند که در بدو ورود به دریا تا مدتى با آب شور دریا مخلوط نمى شوند و نیز تفسیر دیگرى را مطرح کرده اند که رودخانه هایى عظیم در وسط اقیانوس ها در حرکت اند که یکى از نیرومندترین آنها گلف استریم نام دارد. عرض آن ۱۵۰ کیلومتر و عمق آن چند صد متر است و گاه در روز ۱۶۰ کیلومتر حرکت مى کند، در اقیانوس اطلس جریان دارد و آب آن شیرین است و در وسط آب هاى شور قرار دارد.
قرآن هم چنین از تحول شگرفى در دریاها در آستانه قیامت خبر داده و بیان کرده است که در آستانه روز رستاخیز دریاها به هم خواهند پیوست . گویا بر اثر زلزله ها و تکان هاى شدید در زمین مخازن طبیعى آب ها در زمین شکسته و آب هاى شور و شیرین در یک دیگر آمیخته خواهند شد و این به معناى پایان حیات بر کره خاکى است و شاید بر اثر انفجارهاى شدید زمین ، مواد مذاب درون زمین که به صورت دریایى گداخته هستند به سطح زمین راه پیدا کنند و با ریختن در دریاها گدازه هاى مذاب با آب هاى دریا مخلوط شوند و جهنمى سوزان را به وجود آورند. قرآن از آتش گرفتن دریاها و افروخته شدن آنها در آستانه قیامت به صراحت سخن گفته است .
امین الاسلام طبرسى مى نویسد:
دریاهاى شور و شیرین در هم آمیخته و یک دریا خواهند شد و برخى ((فُجّرت )) را به معنى فرورفتن همه آب دریاها دانسته اند.
و نیز در بیان دیگر از وى چنین برمى آید که : در تفسیر این آیات چهار نظر وجود دارد: ۱٫ دریاهاى شور و شیرین یکى مى شوند. ۲٫ دریاها به هم مى پیوندند و مانع بین آنها از بین مى رود. ۳٫ دریاها تبدیل به آتش شعله ور مى شوند. ۴٫ دریاها خشک مى شوند و قطره اى از آب آنها باقى نمى ماند.
بررسی علمی
اکولوژی خور و مصب Estuaries : تعریف : مصب ها محل تلاقی آب های شیرین و آب های شور هستند. در واقع حد فاصل بین دو اکوسیستم رودخانه و دریا می باشند. یک مصب را به سه قسمت تقسیم می کنند. ۱- قسمت فوقانی مصب Estuaries Upper: که سر مصب می باشد و محلی است که آب رودخانه وارد آن می شود . در این قسمت آب تماما شیرین است . ۲- قسمت میانی مصب Estuaries Upper Middle : در این محل مخلوطی از آب شیرین و آب شور وجود دارد . ۳-قسمت پایینی مصب Estuaries Upper Lower : که انتهای مصب می باشد و محلی است که به دریا متصل می شود در این قسمت آب تماماً شور است.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/darya-va-khoor.jpg (http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/darya-va-khoor.jpg)
عواملی که باعث مخلوط شدن دو آب شیرین و شور در مصب می شوند : ۱ – جزرومد (Tide ) : بالا رفتن و پایین رفتن آب موجب در هم ریختن و مخلوط شدن دو آب می شود . ۲ – جریانات ناشی از باد (Currents Derived From Winds) : جریانات ناشی از بادها می توانند در لایه های سطحی آب ایجاد موج کنند اما به لایه های عمیق نمی توانند نفوذ کنند و معمولا در مصب های کم عمق می توانند تاثیر گذار باشند. البته یک سری طوفان های دریایی وجود دارند که اصطلاحاً Gulf Stream نامیده می شوند و می توانند تاعمق ۳- ۴ متری تولید موج کنند . ۳- تبخیر (Evaporation) : که باز هم در مصب های کم عمق می تواند تاثیرگذار باشد. آب های شور به علت سنگین بودن ودارا بودن املاح بیشتری نسبت به آب شیرین ، به عمق مصب وارد می شوند. اما آب های شیرین به علت سبک بودن در طول سطح وارد می شوند . زمانی که تبخیر صورت می گیرد، لایه های سطحی تبخیر شده و سنگین می شوند و در نتیجه به عمق می روند و آب های دریا به بالا می روند و دوباره چرخه تکرار می شود . در حین این جابجایی مخلوط شدن نیز صورت می گیرد.
از کلام خداوند قادر متعال می شنویم:
سورة مبارکه الرحمن مَرَجَ الْبَحْرَیْنِ یَلْتَقِیانِ (۱۹) بَیْنَهُما بَرْزَخٌ لا یَبْغِیانِ (۲۰) فَبِأَیِّ آلاءِ رَبِّکُما تُکَذِّبانِ (۲۱) یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَ الْمَرْجانُ (۲۲) ۱۹٫ دو دریا را به گونه ای روان کرد که با هم برخورد کنند. ۲۰٫ اما میان آن دو حد فاصلی است که به هم تجاوز نمی کنند. ۲۱٫ پس کدامین نعمتهاى پروردگارتان را انکار مىکنید؟ ۲۲٫ از آن دو، مروارید و مرجان خارج مىشود. سوره مبارکه فرقان آیه ۵۳: « و هو الذی مَرَجَ البحرینِ هذا عَذبٌ فُراتٌ و هذا مِلحً اُجاجً وَ جَعَلَ بَینَهما بَرزَخا و حِجراً مَهجوراً» و اوست کسی که دو دریا را موج زنان به سوی هم روان کرد این یکی شیرین و آن یکی شور و تلخ است ومیان آن دو حریمی استوار قرار داد. سوره مبارکه فاطر آیه ۱۲: وَمَا یَسْتَوِی الْبَحْرَانِ هَذَا عَذْبٌ فُرَاتٌ سَائِغٌ شَرَابُهُ وَهَذَا مِلْحٌ أُجَاجٌ وَمِن کُلٍّ تَأْکُلُونَ لَحْمًا طَرِیًّا وَتَسْتَخْرِجُونَ حِلْیَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْکَ فِیهِ مَوَاخِرَ لِتَبْتَغُوا مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ این دو دریا یکسان نیستند: یکی آبش شیرین و گواراست و یکی شور و تلخ، از هر دو گوشت تازه می خورید، و از آنها چیزهایی برای آرایش تن خویش بیرون می کشید و می بینی که کشتی ها برای یافتن روزی و غنیمت، آب را می شکافند و پیش می روند، باشد که سپاسگزار باشید. سوره مبارکه نمل آیه ۶۱: اَمَّنْ جَعَلَ الْاَرْضَ قَرَارًا وَ جَعَلَ خِلالَهَا اَنْهَارًا وَ جَعَلَ لَهَا رَوَاسِیَ وَ جَعَلَ بَینَ الْبَحْرَیْنِ حَاجِزًا ءَاِلهٌ مَعَ اللهِ بَلْ اَکْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُونَ ﴿۶۱﴾ [آیا شریکانى که مىپندارند بهتر است] یا آن کس که زمین را قرارگاهى ساخت و در آن رودها پدید آورد و براى آن، کوهها را [مانند لنگر] قرار داد، و میان دو دریا برزخى گذاشت؟ آیا معبودى با خداست؟ [نه،] بلکه بیشترشان نمىدانند.
نمود عینی
در شهر توریستی اسکاگن این زیبایی رو میشه در سجیه دید، این شمالی ترین شهر دانمارکی هاست. جایی که دریای بالتیک و دریای شمالی بهم می پیوندند اما دو دریای مختلف با هم یکی نمی شوند…
(http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg)http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg (http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/download.jpeg)
دریای مدیترانه و اقیانوس اطلس. میان این دو در اعماق چند صد متری دیوار وجود دارد. (حاجز بمعنی دیوار مانع است). در طرفـین این مانع هر یک از دریاها دما و شوری و غـلظت و شرایط زیستی خاص خود را دارد. مـثلاً آب دریای مـدیـتـرانـه در مقایسه با اقیانوس اطلس: گرم، شور، و کم غـلـظـت تر است. وقتی آب دریای مـدیـتـرانـه از بالای دیـوارِ مـیـان خود و اقـیـانـوس اطلس واقع در تنگه جبل الطارق وارد اقـیانـوس اطلس می شود، با گرمـا و شـوری و غـلظت کم و خصوصیات ویژه خود چند صد متر به اعماق می رود. آب دریای مدیترانه در آن عـمـق تعادل و توازان ایجاد می کند. و از بالا برمی گردد. این دو دریا در همین مرز با هم قاطی میشوند و فراتر از مرز خود نمی روند.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/30.png
در این تصویر نیز می توانیم جدایی آب شیرین و شور را همانطوری که خداوند دانا در قرآن کریم بیان فرموده است ببنیم.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/e2.jpg
خداوند مى فرماید: خداست که کشتى را به حرکت درمى آورد. نظام اسباب و مسبّبات را خداوند ایجاد کرده و آب را به گونه اى آفریده که بتواند حامل کشتى باشد. مواد تشکیل دهنده کشتى به گونه اى است که در آب فرونرود. بادها در خدمت اهداف بشرى به کمک انسان مى آیند. به راستى اگر اینها نبود این حجم عظیم کالا که توسط کشتى ها حمل و نقل مى شود با کدامین وسیله دیگر قابل جا به جایى بود؟!
قرآن پدیده هاى طبیعى را در ارتباط با درس توحید بیان مى فرماید و این که آدمى در وراى همه چیز، دست خدا را ببیند.
قرآن از دو دریاى شیرین و شور یاد مى کند. مقصود چیست ؟ آیا مقصود وجود دو نوع دریا بر روى زمین است ؛ دریاهایى با آب گوارا و شیرین و دریاهایى با آب تلخ و شور؟ یا مراد دو دریاى همبرِ یک دیگر است ؟ دو دریایى که در عین این که در کنارم هم قرار دارند، نظام حکیمانه خلقت به آنها اجازه آمیخته شدن نمى دهد و بین آن دو آب مانعى وجود دارد تا به هم نیامیزند. آن مانع چیست ؟ آیا کیفیت موادّ موجود در آب شیرین و شور به گونه اى است که همانند پرده اى آن دو را از یک دیگر جدا نگه داشته است ؟
بیضاوى مى نویسد:
دو دریاى مجاور و همبر وجود دارد که سطح آنها با یک دیگر تماس دارد ولى مانعى زمینى وجود دارد یا قدرت الهى در کار است که آن دو با یک دیگر مخلوط نمى شوند.
زمخشرى نیز مى نویسد:
دو دریاى شیرین و شور در جوار یک دیگر قرار دارد و مانعى که به چشم دیده شود در بین آنها وجود ندارد و مانع مخلوط شدن آنها قدرت الهى است .
فخررازى مى گوید:
خداوند دو دریا را رها ساخته و با هم برخورد دارند و گرچه آن دو اقتضاى مخلوط شدن با یک دیگر را دارند، ولى خداوند طبیعت آن دو دریا را به گونه اى آفریده است که مانع از مخلوط شدن آنها با هم مى شود.
علامه طباطبائى نظر دیگرى دارد و مى نویسد: مقصود از دریاى شور دریاهاى گسترده و فراگیر در کره زمین است که تقریبا سه چهارم آن را فراگرفته اند و مقصود از دریاى شیرین آب هاى گواراى ذخیره شده در مخازن زمین است که بر اثر انفجار زمین و سپس جوشش چشمه ها از درون زمین خارج مى شوند و رودهاى بزرگ را تشکیل داده ، به دریاهاى شور مى ریزند. همواره آب رودخانه ها – که شیرین است – با آب دریاها که شور است مخلوط مى شوند، ولى لایه هاى زمین به گونه اى است که آب دریاها به درون زمین نفوذ نمى کند و هیچگاه آب شور دریاها نمى تواند به مخازن آب شیرین سرایت و آب هاى گواراى زیرزمینى را به آب هاى شور تبدیل کند و حیات و زندگى را به خطر اندازد و از طرف دیگر مانعى وجود دارد که آب هاى شیرین رودخانه ها به اندازه اى به دریا ریخته مى شوند که شورى آب دریاها از بین نرود و مصالحى که در شورى آب دریاست همانند تصفیه هوا و غیره نابود نشود و همواره آب دریا، مخازن زیرزمینى را یارى مى رساند؛ چرا که آب دریاها تبخیر مى شود و به صورت باران مى بارد و سپس در زمین نفوذ کرده ، به مخازن زیرزمینى مى پیوندند. و نیز همیشه آب هاى درون زمین ، آب دریاها را – با ریختن آب رودخانه ها در دریا – کمک مى کنند تا کمبودى ایجاد نشود.
علامه مى افزاید:
خداوند متعال دو دریاى شیرین و شور را به گونه اى قرار داده است که نه شیرینى آب هاى زیرزمینى از بین برود و نه شورى آب دریاها نابود شود و با این که همواره و به صورت مستمرّ آب دریا – با تبخیر – به آب هاى زیرزمینى منتقل مى شود و آب رودخانه ها على الدوام در دریاها مى ریزد ولى هیچ یک بر دیگرى غالب نمى شود و از این راه در نظام زندگى و حیات اختلالى ایجاد نمى گردد.
نویسندگان تفسیر نمونه مقصود از دریاى شیرین و شور را آب هاى شیرین رودخانه ها مى دانند که در بدو ورود به دریا تا مدتى با آب شور دریا مخلوط نمى شوند و نیز تفسیر دیگرى را مطرح کرده اند که رودخانه هایى عظیم در وسط اقیانوس ها در حرکت اند که یکى از نیرومندترین آنها گلف استریم نام دارد. عرض آن ۱۵۰ کیلومتر و عمق آن چند صد متر است و گاه در روز ۱۶۰ کیلومتر حرکت مى کند، در اقیانوس اطلس جریان دارد و آب آن شیرین است و در وسط آب هاى شور قرار دارد.
قرآن هم چنین از تحول شگرفى در دریاها در آستانه قیامت خبر داده و بیان کرده است که در آستانه روز رستاخیز دریاها به هم خواهند پیوست . گویا بر اثر زلزله ها و تکان هاى شدید در زمین مخازن طبیعى آب ها در زمین شکسته و آب هاى شور و شیرین در یک دیگر آمیخته خواهند شد و این به معناى پایان حیات بر کره خاکى است و شاید بر اثر انفجارهاى شدید زمین ، مواد مذاب درون زمین که به صورت دریایى گداخته هستند به سطح زمین راه پیدا کنند و با ریختن در دریاها گدازه هاى مذاب با آب هاى دریا مخلوط شوند و جهنمى سوزان را به وجود آورند. قرآن از آتش گرفتن دریاها و افروخته شدن آنها در آستانه قیامت به صراحت سخن گفته است .
امین الاسلام طبرسى مى نویسد:
دریاهاى شور و شیرین در هم آمیخته و یک دریا خواهند شد و برخى ((فُجّرت )) را به معنى فرورفتن همه آب دریاها دانسته اند.
و نیز در بیان دیگر از وى چنین برمى آید که : در تفسیر این آیات چهار نظر وجود دارد: ۱٫ دریاهاى شور و شیرین یکى مى شوند. ۲٫ دریاها به هم مى پیوندند و مانع بین آنها از بین مى رود. ۳٫ دریاها تبدیل به آتش شعله ور مى شوند. ۴٫ دریاها خشک مى شوند و قطره اى از آب آنها باقى نمى ماند.
بررسی علمی
اکولوژی خور و مصب Estuaries : تعریف : مصب ها محل تلاقی آب های شیرین و آب های شور هستند. در واقع حد فاصل بین دو اکوسیستم رودخانه و دریا می باشند. یک مصب را به سه قسمت تقسیم می کنند. ۱- قسمت فوقانی مصب Estuaries Upper: که سر مصب می باشد و محلی است که آب رودخانه وارد آن می شود . در این قسمت آب تماما شیرین است . ۲- قسمت میانی مصب Estuaries Upper Middle : در این محل مخلوطی از آب شیرین و آب شور وجود دارد . ۳-قسمت پایینی مصب Estuaries Upper Lower : که انتهای مصب می باشد و محلی است که به دریا متصل می شود در این قسمت آب تماماً شور است.
http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/darya-va-khoor.jpg (http://3raj.com/wp-content/uploads/2012/01/darya-va-khoor.jpg)
عواملی که باعث مخلوط شدن دو آب شیرین و شور در مصب می شوند : ۱ – جزرومد (Tide ) : بالا رفتن و پایین رفتن آب موجب در هم ریختن و مخلوط شدن دو آب می شود . ۲ – جریانات ناشی از باد (Currents Derived From Winds) : جریانات ناشی از بادها می توانند در لایه های سطحی آب ایجاد موج کنند اما به لایه های عمیق نمی توانند نفوذ کنند و معمولا در مصب های کم عمق می توانند تاثیر گذار باشند. البته یک سری طوفان های دریایی وجود دارند که اصطلاحاً Gulf Stream نامیده می شوند و می توانند تاعمق ۳- ۴ متری تولید موج کنند . ۳- تبخیر (Evaporation) : که باز هم در مصب های کم عمق می تواند تاثیرگذار باشد. آب های شور به علت سنگین بودن ودارا بودن املاح بیشتری نسبت به آب شیرین ، به عمق مصب وارد می شوند. اما آب های شیرین به علت سبک بودن در طول سطح وارد می شوند . زمانی که تبخیر صورت می گیرد، لایه های سطحی تبخیر شده و سنگین می شوند و در نتیجه به عمق می روند و آب های دریا به بالا می روند و دوباره چرخه تکرار می شود . در حین این جابجایی مخلوط شدن نیز صورت می گیرد.